Bước đột phá trong điều trị ung thư Phổi
Kết quả thử nghiệm lâm sàng cho thấy một liệu pháp mới trong việc điều trị ung thư phổi có thể giúp kéo dài thời gian sống lên tới hơn hai lần ở một số bệnh nhân.
Liệu pháp Nivolumab có tác dụng ngăn chặn sự lẩn tránh của tế bào ung thư trước hệ miễn dịch của cơ thể, làm chúng bị tấn công một cách dễ dàng. Kết quả nghiên cứu trên 582 người vừa được công bố trên tạp chí của Hội nghiên cứu điều trị ung thư Hoa Kỳ đang được cho là đem lại niềm hy vọng thực sự cho các bệnh nhân. Ung thư phổi là loại ung thư nguy hiểm nhất, gây tử vong cho gần 1,6 triệu người mỗi năm. Loại ung thư này rất khó điều trị do thường được chẩn đoán muộn và nhiều bệnh nhân không thể phẫu thuật do mắc các bệnh liên quan đến thuốc lá.
Cơ chế phòng vệ tự nhiên
Hệ thống miễn dịch của chúng ta được huấn luyện để chống lại sự nhiễm trùng, nhưng nó cũng có thể tấn công các bộ phận trong cơ thể nếu chúng trục trặc – chẳng hạn như trong các bệnh ung thư. Tuy nhiên, khối u có một vài thủ thuật để tránh sự tấn công này. Chúng có thể sản xuất một loại protein được gọi là PD-L1 làm dập tắt bất kỳ nỗ lực nào của hệ miễn dịch nhằm tiêu diệt chúng. Nivolumab là một loại trong nhóm thuốc có tên chung là “Chất ức chế điểm kiểm soát” (checkpoint inhibitor) được phát triển bởi các công ty dược phẩm. Nhóm thuốc này ngăn cản việc tết bào ung thư vô hiệu hóa hệ thống miễn dịch, tạo điều kiện cho cơ thể tiếp tục tấn công các khối u.
Cuộc thử nghiệm được tiến hành ở châu Âu và Hoa Kỳ, trên các bệnh nhân ung thư phổi giai đoạn cuối và đã trải qua những liệu pháp điều trị khác. Trung bình, những người đang điều trị bằng các liệu pháp tiêu chuẩn hiện nay đã sống thêm được 9,4 tháng, trong khi đó những người dùng Nivolumab đã sống thêm 12,2 tháng. Đáng chú ý, một số bệnh nhân đã đạt được kết quả rất tốt. Những người có khối u sản xuất nhiều PD-L1 đã có thể kéo dài thời gian sống lên tới 19,4 tháng.
Cột mốc đáng nhớ
Các dữ liệu nghiên cứu được trình bày bởi công ty dược phẩm Bristol-Myers Squibb. Trưởng nhóm nghiên cứu, tiến sĩ Luis Paz-Ares, từ Bệnh viện Universitario de Octubre Doce tại Madrid, Tây Ban Nha, cho biết: “Kết quả này đánh dấu một mốc quan trọng trong việc phát triển các phương pháp điều trị mới cho bệnh ung thư phổi”. “Nivolumab là chất ức chế PD-1 đầu tiên giúp cải thiện đáng kể sự sống trong thử nghiệm pha III với bệnh ung thư phổi không tế bào nhỏ thể không vảy (non-squamous non-small cell lung cancer).” Nhiều công ty khác cũng đang phát triển các loại thuốc tương tự. Tiến sĩ Martin Forster, từ Viện Ung thư, trường đại học London, đang thử nghiệm một số thuốc trong nhóm này. Ông cho biết: “Điều này thực sự thú vị, tôi nghĩ rằng các loại thuốc này sẽ tạo ra một sự thay đổi lớn trong cách chúng ta điều trị ung thư phổi”.
Ông nói thêm rằng sau khi hóa trị không thành công, tỷ lệ sống hiện nay của bệnh nhân ung thư phổi là rất thấp. “Nhưng trong trường hợp bệnh nhân đáp ứng với liệu pháp miễn dịch (như Nivolumab) thì khả năng kiểm soát bệnh kéo dài đáng kể. Tôi cho rằng đây là bước tiến lớn trong điều việc trị ung thư phổi và với các bệnh nhân, điều này thực sự rất ý nghĩa.”
Niềm hy vọng thực sự
Hội Nghiên cứu Ung thư Anh cho biết việc khai thác hệ thống miễn dịch sẽ là một “phần tất yếu” trong điều trị ung thư. Tiến sĩ Alan Worsley, người phụ trách thông tin khoa học của tổ chức này, cho biết: “Nghiên cứu này cho thấy việc ngăn chặn tế bào ung thư phổi lẩn trốn các tế bào miễn dịch có thể là phương điều trị pháp tốt hơn so với các phương pháp hóa trị hiện tại. Những tiến bộ này tạo ra niềm hy vọng cho bệnh nhân ung thư phổi, những người cho đến nay có rất ít lựa chọn trong việc điều trị.”
Người ta cũng hy vọng rằng những loại thuốc này sẽ có tác dụng với một loạt các bệnh ung thư khác. Nivolumab đã được phê duyệt tại Hoa Kỳ để điều trị ung thư tế bào hắc tố (melanoma – một loại ung thư da).
Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn tồn tại những câu hỏi lớn cần được trả lời. Hậu quả lâu dài của việc làm thay đổi hệ miễn dịch vẫn chưa được làm sáng tỏ và chúng ta cũng chưa rõ đâu là phương pháp tốt nhất để tìm ra những người sẽ đáp ứng với Nivolumab. Những liệu pháp này cũng rất tốn kém và như vậy, vô hình chung sẽ là một thách thức cho các dịch vụ y tế trong nỗ lực cung cấp cho bệnh nhân.
Xem thêm bài viết 9 điều cần biết về liệu pháp miễn dịch và ung thư phổi của Hồng Nhung và BS. TS. Phạm Nguyên Quý
In bài viết
