Vấn đề về mắt do sử dụng máy tính
Truy tìm nguyên nhân
Theo một số nghiên cứu, có khoảng 60% người làm văn phòng mắc các bệnh lý về mắt, trong đó chủ yếu là bệnh khô mắt và khoảng 3/4 số người thường xuyên sử dụng máy vi tính gặp các rối loạn chức năng về mắt. Nguyên nhân của các rối loạn là do giảm lượng nước mắt đến giác mạc hay bị khô mắt, quá nhiều ánh sáng chói hoặc ánh sáng phản xạ từ màn hình, vị trí đặt màn hình không đúng.
Nguyên nhân chính là do ít chớp mắt khi sử dụng máy tính. Chớp mắt có tác dụng giúp mắt trải đều nước mắt trên bề mặt nhãn cầu để mắt luôn được ẩm ướt và loại bỏ bụi bẩn bám trên bề mặt nhãn cầu. Khi mắt chớp ít, mắt sẽ bị khô và mờ giống như kính xe hơi bị bám bụi nhiều mà không được lau rửa.
Sự phản chiếu ánh sáng từ môi trường xung quanh mắt và trực tiếp từ màn hình máy tính sẽ làm mắt dễ mỏi mệt. Những mẫu tự và hình ảnh trên màn hình là tập hợp các chấm nhỏ được gọi là điểm ảnh, chứ không phải một khối ảnh thuần nhất. Do đó não phải làm việc thường xuyên để hợp các điểm ảnh này thành hình ảnh của vật và làm cho mắt mỏi mệt. Nếu máy tính chất lượng không tốt, ánh sáng chập chờn và rung thì càng làm mắt căng thẳng, ảnh hưởng xấu đến mắt hơn.
Ngoài ra, nguyên nhân đơn giản hơn là khoảng cách từ mắt tới màn hình máy tính quá gần hay quá cao cũng đều gây nhức mỏi và tình trạng mắt bị mỏi mệt sẽ nghiêm trọng hơn nếu lặp đi lặp lại nhiều lần.
Sử dụng máy tính và thiết bị điện tử để không đúng khoảng cách sẽ hại cho mắt.
Dấu hiệu nhận biết
Không có bằng chứng nào cho thấy hội chứng về mắt do máy tính gây ra tác hại lâu dài cho mắt. Tuy nhiên, việc sử dụng máy tính thường xuyên có thể dẫn đến khó chịu và đau nhức mắt.
Nếu mắc hội chứng về mắt do sử dụng máy tính, có thể bị một hoặc nhiều các triệu chứng sau: Mắt mỏi mệt, căng thẳng. Hội chứng thường xuất hiện vào buổi chiều, sau một ngày làm việc căng thẳng và cảm giác khô mắt, nóng mắt, rát mắt hay như có dị vật trong mắt. Mắt nhìn lòa, song thị. Đôi khi nhức đầu, đau trong hốc mắt,...Về lâu dài sẽ thấy đau cổ, đau lưng.
Cách xử trí đúng tránh nguy hại về mắt
Để hạn chế và không mắc các bệnh lý về mắt do sử dụng máy vi tính, trước hết cần khám mắt trước khi sử dụng máy tính để giúp phát hiện ra tật khúc xạ, hoặc các rối loạn khác ở mắt hoặc liên quan tới mắt. Điều này giúp phòng tránh được những ảnh hưởng của hội chứng về mắt do máy tính gây ra. Việc sử dụng máy tính đúng cách như ánh sáng nơi làm việc, khoảng cách máy tính là vô cùng quan trọng. Sắp đặt vị trí màn hình sao cho hợp lý, cần lưu ý điều chỉnh lượng ánh sáng trong phòng không quá sáng hoặc quá tối. Buổi tối tắt bớt đèn trên trần nhà nếu quá sáng còn trong trường hợp ngược lại có thể sử dụng một ngọn đèn bàn có chụp. Nếu sử dụng đèn bàn nên đặt đèn tại vị trí để ánh đèn không phản chiếu lên màn hình.
Ngoài ra, cần thường xuyên lau bụi cho màn hình vì bụi sẽ làm giảm tương phản của màn hình. Chỉnh độ sáng và độ tương phản của màn hình cho đến khi mắt cảm thấy dễ chịu.Nếu làm việc sử dụng nhiều máy tính, việc chỉnh cỡ chữ của trang văn bản cũng giúp làm giảm những cố gắng gây mệt mỏi về thị giác. Cỡ chữ lý tưởng là cỡ chữ gấp 3 lần cỡ chữ nhỏ nhất có thể đọc được. Muốn chỉnh được cỡ chữ này, chỉ cần đứng xa máy tính một khoảng cách gấp 3 lần khoảng cách thông thường sử dụng máy và chỉnh cỡ chữ sao cho nhỏ nhất mà vẫn có thể đọc được.
Việc sắp xếp chỗ ngồi làm việc không hợp lý sẽ dẫn tới đau đầu, mỏi cổ, mỏi gáy và mỏi vai. Vì vậy, cần để màn hình thẳng ngay trước mặt, không để lệch về một bên. Nếu màn hình thấp hơn hoặc cao hơn vị trí sẽ dễ dẫn tới mỏi cổ gáy và vai.
Khi ngồi nên chỉnh ghế sao cho 2 cẳng tay song song với nền nhà, 2 đùi vuông góc với cẳng chân và 2 bàn chân được đặt phẳng trên nền nhà. Và cũng nên nhớ luôn giữ thẳng lưng và 2 vai giữ ngang bằng.
Chú ý: Cho mắt nghỉ ngơi hợp lý, nếu ngồi làm việc quá lâu có thể dẫn đến khô mắt và các nguy cơ khác, vì vậy, việc cho mắt nghỉ hợp lý là rất cần thiết. Theo khuyến cáo của các chuyên gia, khoảng 20 phút làm việc sử dụng máy tính cũng như các thiết bị điện tử cần ngừng nhìn vào máy tính - nhìn xa trong 20 giây, nhìn ra cửa sổ hoặc nơi có cây xanh càng tốt giúp các cơ điều tiết được thư giãn, bớt mỏi mắt. Lưu ý trong khi tập chúng ta có thể chú ý chớp mắt để giảm tình trạng khô mắt.
Đối với người mắc các bệnh khúc xạ, cần đeo kính khi sử dụng máy tính vì các tật khúc xạ như viễn thị, loạn thị hay cận thị nếu không được điều chỉnh hoặc điều chỉnh không đúng sẽ dẫn đến nhức mỏi mắt nếu làm việc lâu trên màn hình.
Khi ngồi làm việc với máy tính mà có biểu hiện mỏi mắt, nhìn mờ và có bất thường ở mắt thì cần tới cơ sở y tế chuyên khoa mắt để được khám và tư vấn cụ thể.
ThS. Hoài Long